NAİM EN ÜST DERCE CENNET MİDİR? VE NEDİR SABİKUN?

Cennet: En klasik tanımı ile; dünya hayatında işlenen tüm güzel ve yararlı  davranışların, Allah tarafından  verilmiş karşılığıdır, cennet. Diğer bir deyim ile, iyi kulların ağırlanıp ebedi  kalacağı Allah MİSAFİR HANESİDİR.

Her insanın imani ve  ibadi yönden dereceleri bir olmadığı için cennetlerde bir tek değildir. Hatta her cennetin içinde derece derece cennetler vardır. Cennet içere cennetler gibi. Peki cennetler içerisinde  derece olarak en yüksek olan cennet hangisidir. Cennetü'n Naim (Nimetler cenneti) en yüksek dereceli cenet midir? Bu cennete sadece Hanifler mi girer? İşte bu soruların cevabını  arayacağız. Tabii ki  tek ve şaşmaz kaynağımız olan Kur'an verilerine göre. Önce Naim'in tanımı...:

Naim: Nimetler, Bolluk ve bereket içinde yaşayış,

Şimdi ise Kur'anda geçen cennet çeşitlerini birer ayet ile örnekleyelim:

1- Cennetü'n-Nâim: "Beni Cennetü'n-Nâim'in varislerinden kıl... " (Şuârâ, 26/85) Ayrıca (bk. el-Mâide, 5/65; et-Tevbe, 9/21; Yunus, 10/9).

2- Cennetü'l-Adn: "Şüphesiz ki, iman edenler ve güzel amel işleyenler yok mu, işte onlar mahlûkatın en hayırlısıdırlar. Onların mükâfâtı Rableri katında And Cennetleridir ki onların altlarından nehirler akar, orada onlar ebedî kalıcıdırlar, Allah onlardan razı olmuştur, onlar da ondan razı olmuşlardır. Bu Rabb'inden korkanlar içindir. " (Beyyine, 98/8, Ayrıca bk. et-Tevbe, 9/72; er-Ra'd, 13/23; en-Nahl, 16/31)

3- Cennetü'l-Firdevs: "Şüphesiz, iman edip güzel amel işleyenler için barınak olarak Firdevs Cennetleri. vardır " (el-Kehf,18/107 ve el-Mü'minun, 23/11).

4- Cennetü'l-Me'vâ: "İman edip güzel amel işleyenlere gelince, onlar için Me'vâ Cennetleri vardır. " (Secde, 32/19 ve En-Necm, 53/15).

5- Dârü's-Selâm: "Halbuki Allah Dârü's-Selâm'a çağırıyor ve O, dilediği kimseleri dosdoğru bir yola hidâyet buyurur. " (Yunus, 10/25 ve el-En'âm, 6/127).

6- Dârü'l-Huld: "O Rab ki, fazlından bizi durulacak yurda (Cennet'e) kondurdu." (Fâtır, 35/35).

Kur'anda cennetü'n Naime girecek olanları anlatan  ayetleri taradığımızda Karşımıza şöyle DELİLLER(ayetler) çıkıyor:
 

10/9-Ama iman edip güzel ameller işleyen kimseleri, imanları sebebiyle, Rableri hidayete erdirir. Naim cennetleri içinde altlarından ırmaklar akar

22/56-Mülk o gün tek olan Allah'ındır; aralarında hükmünü verir. Artık iman edip iyi işler yapmış olanlar Naim cennetlerindedir.

37/8-Fakat, iman edip de iyi işler yapanlar, şüphesiz onlara Naim cennetleri vardır,

82/13-Şüphesiz ki, iyiler Naim (Cenneti) içindedirler.

83/22-Haberiniz olsun ki, iyiler bir naim (cenneti) içindedirler.  Bir de Vakıa suresi 11. ayetten 40. ayete kadar olan bölüm var.

Yukarıdaki ayetlere, özellikle altı çizili kısımlarda ortak vurguya dikkat ediniz:

1- İman edip güzel ameller işleyenler

2- İyiler

Burada sanki, en üst derece cennet  bu değil gibi. Çok net bir şekilde birden fazla ayet ile Allah c.c diyor ki; iman edip güzel ameller  işleyen  herkes, Naim'e  girer. 

Oysa  Cennet-ül Adn'a girecek olanlara baktığımızda yukarıdakinden daha  farklı bir tablo çıkıyor karşımıza: Kelime anlamı  ise lügatta şu şekilde geçer:

ADN : Yerleşmek, bir yerde iskân etmek, vatan tutmak...vs

جَزَاؤُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِيَ رَبَّهُ

98/8- Onların mükafatı(Cezası=Karşılığı) Rableri katında altından ırmaklar akan Adn cennetleridir. İçlerinde ebedi kalacaklardır. Allah onlardan hoşnut, onlar da O'ndan hoşnutturlar.  İşte bu mükafat, Rabb'inden haşyet duyanlar  içindir!

جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَهَا تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ لَهُمْ فِيهَا مَا يَشَاءُونَ كَذَلِكَ يَجْزِي اللَّهُ الْمُتَّقِينَ
 

31- Onların girecekleri yer, Adn cennetleridir ki, altından ırmaklar akar. Orada diledikleri herşey vardır. İşte Allah, *muttaqileri böyle mükafatlandırır.

*Muttaqi (İttiqa eden):ittiqa: Bir şeyi muhafaza etmek, eziyetten/zarardan korumak/ sakınmak... Kur'ani manada ise: İmanı zarar verici her şeye karşı korumak...Kötü fiil ile Salih amel arasına Set çekmek... Günahtan, Allah'ın sevmediği tüm fillere karşı kendini korumak/Sakınmak. Bu fiilleri gerçekleştiren faile/kişiye Muttaqi denir. Bu fiili gerçekleştirenlere Takva ehli de diyebiliriz...  

MİSAL:

إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ

Adn cennetine girecek olanların vasfı, ayetlerdeki verilere göre özetle şöyle sıralanabilir:

1- Rabb'ine korku & saygı duyanlar ===>Haşyet ehli

2- Takva sahipleri ====>Muttaqiler/ittiqa ehli

3- Hayırda ileri geçenler ====>*Sabiqun ehli

Naim cenneti  ile ilgili verdiğim ayetlerde altı çizili kısımlar ile yukarıdaki Adn cenneti ile ilgili ayetlerdeki altı çizili  kısımlar kıyas edilir ise sanırım zihnimizde bir fikir oluşmuş olur.

*SABİQUN:

أُولَئِكَ يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ

سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ ءَامَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

57/21- Rabbinizin bağışlaması ve Allah ile Peygambere inananlar için hazırlanmış, gökle yer arası kadar genişliği olan cennet uğruna yarışınız. Bu Allah'ın dilediklerine verdiği bir lütfudur. Allah çok büyük lütuf sahibidir.
 

وَقَارُونَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مُوسَى بِالْبَيِّنَاتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَمَا كَانُوا سَابِقِينَ

29/39 Ve Karûn'u ve Firavun'u ve Hâmân'ı da (helak ettik) . Andolsun, Musa onlara beyanat ile gelmişti, ancak onlar yeryüzünde büyüklendiler. Oysa onlar (azaptan kurtulup) geçecek değillerdi.
 

سَبَقَ - سَبْقاً = İleriye geçmek, yarışmak, galip olmak, kerem yönünden üstün olmak