Size göre namaz Nisa 102'de tarif edilmiş (tarif edildiği de yok ya! 1+1 =2 kıyam 2 secdelik namaz…) Orada uygulama yöntemiyle tarif edilen, "1 kıyam + 1 secde"lik namazdır. O tarifte KIYAM var: Onların bir bölüğü seninle kıyam etsinler (قياما) - fel tekum tâifetun minhum meake… SECDE var: secde ettiklerinde (سجد) - fe izâ secedû.

Ayrıca size göre "sen onların arasında olduğun zaman", "sen onların arasında isen" anlamına geliyor.  Daha önce bunu öne sürdünüz. Oysa dilbilgisinde öyle bir kural yok. 

SECDE: yere kapaklanış demek. Saygı ifadesi. Japon imparatorunun önünde başkan Obama’nın eğilmesi ve konuk karşılayan Japonların diz çökmesi gibi.

Anlaşılan, insanlar yalnızca Allah’a "teslimiyet"lerini ifade etmek için değil konuklarına saygı beslediklerini göstermek için de secde ettiler.

Melekler nasıl secde etti, kesin bir şey söylenemez. Belki yere kapaklandılar, belki "Duyduk, baş üstüne!" anlamında semi’na ve ata’na dediler (5:7); belki ikisini bir arada yaptılar. Allah bilir.

Hayır, farklı. Farkın nedeni ise Nisâ 102’deki "secde"nin seçeneksiz olması. Yani inanırlar o can pazarındaki "salât"larını fiilî kıyam ile başlatıp fiilî secde ile bitirmek suretiyle Allah’a sığındılar. İşleyen akıl bunu gerektirir. Aynı salâtın içinde kıyamın fiilî ama secdenin sözel olduğunu düşünmenin lüzumu yok.

Meleklere ''Secde edin!'' dedik. İblis dışında hepsi secde ettiler. O, secde edenlerden olmadı - lem yekun mines sâcidîn (7:11). (hasakçay)

Hayır, konu meleklerin ademe secde etmesi iblisinse etmemesi. Onca ayyette لآدم gözden kaçar mı!

Yazınızı kolay görülür, kolay okunur  hale getirip buraya asıyorum. Kırmızı vurgular bana ait. Onları yanlış anlama ihtimalim var da bu, vurgulamadan belli oluyorsa lütfen açıklayın. Allah izin verir de cevaplarsam onların üzerinde özellikle durmam gerekiyor.

Örneğin şu paragrafta vurguladığım cümle:

Hem siz Nisa 102'de "onların bir grubu seninle beraber ayakta dursun" sözünden, hem Resulün hem de o grubun 1 secdesini çıkardınız diyelim, peki ya "onlar secde edince" sözünden Resulün de 1 secdesini nasıl çıkardınız? Sizin anlayışınıza göre namaza birlikte kıyam ettiler, öyleyse birlikte secde de edeceler. Vahiy "secde ettiğinide" diyeceğine şaşırdı "secde ettiğinizde" mi dedi? Beraber kıyam ettiler, beraber secde edeceklerdi!

Sevgi ile,

Hasan Akçay

*

SECDE: yere kapaklanış demek. Saygı ifadesi. Japon imparatorunun önünde başkan Obama’nın eğilmesi ve konuk karşılayan Japonların diz çökmesi gibi. Anlaşılan, insanlar yalnızca Allah’a "teslimiyet"lerini ifade etmek için değil konuklarına saygı beslediklerini göstermek için de secde ettiler.

Ademe secde edin derken melekler nasıl secde ettiler? Melekler nasıl secde etti, kesin bir şey söylenemez. Belki yere kapaklandılar, belki "Duyduk, baş üstüne!" anlamında semi’na ve ata’na dediler (5:7); belki ikisini bir arada yaptılar. Allah bilir.

…ordaki secde ile sizin yukardaki secde aynımı? Hayır, farklı. Farkın nedeni ise Nisâ 102’deki "secde"nin seçeneksiz olması. Yani inanırlar o can pazarındaki "salât"larını fiilî kıyam ile başlatıp fiilî secde ile bitirmek suretiyle Allah’a sığındılar. İşleyen akıl bunu gerektirir. Aynı salâtın içinde kıyamın fiilî ama secdenin sözel olduğunu düşünmenin lüzumu yok.

ve secde ettikleri varlık neden yaratıcı değilde yaratılan ademdi? Benim anladığım, örneğin 7:11’deki SECDE ''itaat''tır. Melekler ''Secde edin!'' diyen Allah’a itaat ettiler; İblis Allah’a itaatsizlik etti. Konu Allah’tı, Adem değil. Meleklere ''Secde edin!'' dedik. İblis dışında hepsi secde ettiler. O, secde edenlerden olmadı - lem yekun mines sâcidîn (7:11). (hasakçay)

Hayır, konu meleklerin ademe secde etmesi iblisinse etmemesi. Onca ayyette لآدم gözden kaçar mı! 2/34;7/11;17/61;18/50;20/116; قلنا للملائكة اسجدوا لآدم فسجدفوا Meleklere ademe secde edin dedik . secde ettiler...

قال لم اكن لاسجد لبشر // قال ااسجد لمن خلقت طينا : (İblis) "ben camurdan yarattigina mi secde edeceğim (edemem)" dedi.// İblis "ben bir beşere secde edemem" dedi.

Secde emre/kişiye/otoriteye baş ve boyun eğmek, taat etmek, teslim olmaktır. İbadet, itaat, ruku, kunut da öyle. Dolayısıyla Sâcidîn, râki'în, kânitîn, 'âbidîn kelimeleri müteradif kelimeler olup aşağı yukarı aynı anlama gelirler. Bu kelimeler yürekten inanmış kulların her an taşımaları gerekli olan özelliğidir. Kâim (bi emrillâh), sâcid, râki', 'âbit, kânit olan; ara sıra hazrol duran, secde eden, ruku eden, kunutta bulunan olamaz. Secdeye ister eğilmek, ister önünde yüzüstü yere kapaklanmak deyin, ne derseniz deyin, aynı kapıya çıkar; emre itaat, kişiye saygı. Değer verdiğiniz, büyük bildiğiniz kişi ve nesnelere önlerinde boynunuzu, belinizi bükerek, ellerini öperek, ayaklarına kapaklanarak vs şekli saygınızı gösterirsiniz. Onlar görünen somut varlıklar. Allah da görünen somut bir nesne olsaydı, önünde eğilip bükülmek, elini öpmek, ayaklarına (yerlere) kapaklanmak, arkasını dönünce de O'na arka dönmek doğal sayılacaktı. Önü arkası somut olarak gözle görünür bir şekilde görünmeyen, her zaman ve her mekanda var kabul edilen birinin önünde arkasında nasıl kıyam durup secde edilebilir! Allah'a yakışır mı ki; "önümde el bağlayıp ayakta dikelin / hazırol durun, eğilin, yere kapaklann, sürünün...!" desin. Amacın ne? Niçin bana yat kalk talim ettiriyorsun? Sen zaten büyüksün, bense yanında bir hiç! Kendileri küçük olanların yanında birileri eğilip bükülüp ezilince, küçülünce büyüyorlar da onun için huzurlarında bu tür saygı (belki de korku ile) eğilir bükülürler(!) (Prangasız'ın kulakları çınlasın!). Büyüklüğünün yanında ben bir hiçim, bir hiçin senin önünde eğilip bükülmesi seni ne kadar büyütür! Hem ben sana karşı kibirlenemem ki! Kibirlensem ne çıkar! Senden ne eksilir! Yakışır mı sana benimle yada "lâ" dediklerinle kendini kıyaslaman! Sen ki Allah'sın, önünde eğiliniyorsa, yere kapanılıyorsa, önün de var arkan var demektir. Her gün sabah akşam iki kere ayağına kapanmamı istiyorsun benden. İzin ver de her gün 24 saat kesintisiz eline eğileyim, ayağına kapanayım elin ayağın öpeyim! Yine de sana borcumu ödeyemem, layıkıyla teşekkür etmiş olamam! Tık İki kıyam, iki secde ne ki! Yakışır mı sana? Bana verdiğin bunca nimetlere karşın benden mini mini minnacık ücret/teşekkür bekliyorsun! Ya hiç bekleme, isteme, isteme benden teşekkürü, yada istiyorsan hep iste! Çünkü ne kadar teşekkür etsem az olur!

Ademe secde edin derken melekler nasıl secde ettiler? Nasıl olacak? Kayıtsız şartsız ademe/insana boyun eğdiler/eğiyorlar/emrindeler o melekler. İblis/şeytan da tam tersi; asla ona itaat etmedi/etmiyor /etmeyecek. (Fizikî secde yok, H A)

…ordaki secde ile sizin yukardaki secde aynımı? Niçin aynı olamasın ki? Kuran'da sözü geçen Aallah'a her secde ayetinde durum aynıdır, aynı olamalıdır, değişmez. Nasıl bütün diğer varlıkların secdesi hep aynı ve varlıklarını devam ettirdikleri sürece hep aynıysa, insandan da istenen kulluk hep aynı ve kesintisiz olmalı. (Fizikî secde yok, H A)

Nisa 102'de de yapılan secde benzer bir secdedir. Siz orada 1 kıyam +1 secde = şekilsel 1 namazı gördünüz! "Deki: Yoksa o (kafir müşrik) kişi, bütün gece sâcit ve qâim, Allah'ın rahmetini/hidayetini umar, ahirete hazırlanır, Allah'a muti' olanla bir mi; anlayanlar ve anlamayanlar eşit mi olur?!" (39/9). Buyurun işte size burada da 1 secde + bir kıyam var.

Bu 1 secde ve 1 kıyam neye eşi? Namazsa hangi namaz, 3.cü bir namaz var demek olur. Yok namaz değilse nedir? Sabah akşam deyişine de hiç benzemiyor. Burada da vakit belirlenmiş; vakit gece saatleri-ânâelleyl. Üstelik Nisa 102'deki gibi, söylemde secde ile kıyam arasına bir başka söz de sokuşturulmamış. Buradaki namaz hangi namaz ola acaba! Bakın çeviride buraya "yakın" yakıştırmasını da yapan olmamış.

Hem siz Nisa 102'de "onların bir grubu seninle beraber ayakta dursun" sözünden, hem Resulün hem de o grubun 1 secdesini çıkardınız diyelim, peki ya "onlar secde edince" sözünden Resulün de 1 secdesini nasıl çıkardınız? Sizin anlayışınıza göre namaza birlikte kıyam ettiler, öyleyse birlikte secde de edeceler. Vahiy "secde ettiğinide" diyeceğine şaşırdı "secde ettiğinizde" mi dedi? Beraber kıyam ettiler, beraber secde edeceklerdi!

Doğru size öğretildiği gibi değil. Sizin, öteden beri kılınagelen mevcut şekilden bildiğiniz, ama ilk siz gerçeği görmüşçesine, üstüne basa basa tekrar tekrar söylemekten geri durmadığınız "1 kıyam + 1 secde"lik namaz da doğru olan değildir.

Burada anlatılan sözde kısa namaz 1 kıyam + 1 secdeden oluşuyorsa, uzun namaz kaç kaç kıyam ile kaç secdeden oluşmutu. Siz bu aayetten hareketle kokusuz günlerde namazın aslında daha uzuun olduğunu anladınız! Peki ya sizden önceki o ilk muhataplar bundan önce kıldıkları uzun namazlarını hangi ayet mesajından anladılar da kıldılar? Yoksa namazdan söz eden ilk ayet bu ayet miydir? Namazın kılınışını görmüş bilmiş olmasaydınız, siz ne o keskin zekanızla nede dil bilgisi uzmanlığınızla kıldığınız namazı bu ayetten çıkaramazdınız.

Verdiğiniz bu anlamıyla bu ayetten, size "onlara namazı kıldır" emri gelir gelmez, sizinle beraber ayakta iseler, sadece "bölük yere kapaklan!" der, onlar da kapaklanırdı ve namaz da başladığıyla bitişi bir olurdu. Ayakta değilseler, "bölük ayağa kalk, yere kapaklan!" komutuyla önce ayağa kaldırır sonra da yere kapaklandırırdınız. Hepsi bu kadar olurdu kıldıracağınız namaz. Ha! Bu kısa olanı idiyse, ayakta ve secdedeki duruşlarını istediğiniz uzunlukta uzatırdınız., o da uzun namaz olurdu.

Peki bir grup O'nunla ayakta dururken diğer grup otura mı yazdıydı? "FELTEQUM ME'AKE" NİN ANLAMI: SENİNLE BİRLİKTE MUKİM OLSUNLAR". Yani senin olduğun yerde olsunlar, "seninle ayakta dursunlar" değil. Ve burada da söz konusu olan salat da namaz değil.

Diyelim ki namazdır. Bu durumda doğru çeviri şöyle olurdu: " Ve /ama sen onların içinde olduğun zaman vede onlara namazı kıldırdığında, onların bir bölüğü seninle mukim olsunlar, ...., nihayetinde onlar secde edince, ötenizde olsunlar..." Resul namazı kılmıyor, kıldırıyor. Tabir caizse; cemaate saf bağlatmış, kendisi de karşılarına geçmiş sandalyesine oturmuş onlara komutla namaz kıldırıyor, onlar secde edince /onlara secde ettirince " onlara, "siz gidin onların yerine, o namaz kılmamış olan diğer bölük gelsin" diyordu.

"Fe" bağlacına dikkat! Yani, "tık 1 kıyam + tık 1 secde değil. Kıyam ile secdenin arası bayağı uzun tutulmuş olsa gerek. Resul'ün, birliğini ikiye böldüğüne bakılırasa, burada anlatılanın da kısaltılmış 1 kıyam + 1 secdelik namaz olmadığını akledenler anlarlar. "Fe" genellikle araya mesafe korken "Ve"ler daha çok peş peşe sıralıyor.

İddiaya göre "ortalık can pazarı, her yer kan revan içinde, Resul ve askerleri düşman saldırılarından öyle korkmuşlar öyle korkuyorlar ki, koyun misali, onlar can derdinde kasap et derdinde, pardoon kasap namaz derdinde! Burada tabi ki kasap Allah olmuş oluyor. Bu namaz anlayışı ne menemen şeydir ki, Allah'ın bile aklını başından almışr! Haşa ve kella! Biraz tefekkür, biraz tezekkür, biraz taakkul, biraz tefehhüm, biraz taallüm, biraz tedebbür!

Secde, geçtiği her ayette kulak vermek, anlamak, benimsemek, içine sindirmek, nihayetinde itaat etmektir, Hayr'ı işlemektir. Secde kulluktur.- فاسجدوا لله واعبدوا ! (Fizikî secde yok, H A)

Benden bu kadar. Şimdiye kadar saygıda ne kusur ettiysem affola.

Zümer 9: Böyle birisi gece saatlerinde secde ederek, ayakta durarak ibadet eden, ahiretten korkan, Rabbinin rahmetini uman biri gibi midir? - Em men huve kânitun ânâel leyli sâciden ve kâimen yahzerul âhırete ve yercû rahmete rabbihî…(Y N Öztürk)

İddianız: Madem "güneşin sarkmasından gecenin kararmasına kadar" namaz vaktidir (17:78), "gece saatleri" de namaz vaktidir çünkü onlar da "belirli"dir.

Sorun galiba BELİRLİ VAKİT kavramımızda. Benim okulda öğrendiğim, bilim ölçmekle başlar. Örneğin vaktin ölçülebileni bilimsel açıdan "belirli"dir, ölçülemeyeni belirsiz. Zümer 39’da anılan "gece saatleri"nin ölçülebilmesi içinse onların başlayış anının ve bitiş anının belli olması gerekir. Belli mi?

Farkında mıyız? Yani 17.08’de başlayıp 18.38’de biten zaman dilimi Zümer 9’da değil İsrâ 78’de tanımlanıyor: "Güneşin sarkmasından gecenin kararmasına kadar salât et - Ekımis salâte li dulûkiş şemsi ilâ gasakıl leyl." Zümer 39’daki ânâel leyl başı-sonu belli olan bir zaman dilimi değil; MEVQÛTA yok orda...

"Zulefen minel leyl"e "yakın" yakıştırması yaptığım iddiasını da BELİRLİ VAKİT kavramını göz önünde tutarak okumak gerekiyor. 

Öncelikle, kelime olarak "zulef"in kendisi yakınlık anlamını taşıyor. Bu bir. İkincisi, "zulef"in başlangıç ve bitiş noktalarında bir "sabit"e bağlı olmaması denizdeki mayınlar gibi başıboş dolaşması demek olup işleyen akla aykırıdır. Üçüncüsü, İsrâ 78'de ilé gasakıl leyl denerek açıklandığı üzere akşamki zülef, ilk "gasakıl leyl"de biter. Böylece bir ucu "gasakıl leyl"e dayanan "zulef"in öteki ucu elbet gündüze yakın olacaktır. 

*