Selam Dostlar

Temiz olan nimetleri yemek bizlere helal kılınmıştır:

Maide 4. …Sizin için bütün temiz nimetler helal kılınmıştır…

Bakara 57. …Rızık olarak size verdiklerimizin, en temizlerinden yiyin….

Maide 88. Allah'ın size helal ve temiz olarak verdiği rızıklardan yiyin….

Taha81. Size verdiğimiz rızkın temizlerinden yiyin!...

Fakat bir nimetin temiz mi yoksa pis mi olduğu konusu subjektif/göreceli bir konu değildir. Bir nimetin temiz olması demek onun sağlık açısından zararsız olması demektir. Nimetlerin hangisinin insan sağlığına yararlı olduğuna şahıslar kendi keyiflerine göre karar veremezler. Verseler de isabetli görüş belirtemezler. Bu konuda yetki şahıslar da değil sağlık otoritelerindedir.

Örneğin tavuk konusu. Tavuk islami usule göre kesilip temizlenmeliymiş. Bu islami usulse “kuru yolum” tekniğiymiş. Tavuk Firmaları tavukları kestikten sonra kaynar suya attıklarından ve sonraki etapta yolduklarından dolayı mikroplu/pis/necis oluyormuş. Bu hikayeye inanan ben okulda yada işte yıllarca tavuk eti yemedim. Halbuki bu mevzunun yani -kuru yolum tekniğinin- İslam diniyle zerre kadar alakası yok. Meselenin dinle alakalı olan kısmı sadece ürünün “temiz” yani “sağlıklı” olması. Buna da modern tekkelerinde pinekleyen yobazlar değil sağlık otoriteleri karar verir.

Bir nimetin temiz olması yani helal olması bizim onu gönül rahatlığıyla yememizi haliyle gerektirmiyor. Temiz olan geniş yelpazedeki nimetlerden kültürümüze ve demak zevkimize uygun olanları yeriz. Örneğin solucan. Temiz ve Vitaminli olabilir. Ama bizim göreneklerimizde -solucan tava- yemeği yoksa onu yiyemeyiz. Onu yiyememek ayrıdır biz yemediğimiz için onu haram yada mekruh ilan etmek ayrıdır. Bunu şunun için yazdım: Ömer Nasuhi Bilmen’in İlmihal kitabında Ahtapot, istakoz vs. için “balık suretinde olmadığından ve görünüşü çirkin olduğundan dolayı yenilmesi tahrimen/tenzihen mekruhtur” yazıyor. İşte bu tip adamlar resmen ve alenen kendi damak zevklerini dinleştiriyorlar. Halbuki Rabbimiz deniz ürünlerinin tamamını helal kılmıştır (Maide 96)(pis/sağlıksız olanlar hariç zira sadece temizler helal=serbest)

Bir diğer konu da Allah adı anılarak yada anılmayarak kesilen hayvanlar.

Bence bu meselenin iki yönü var. Ve bu iki yön birbirine karıştırılıyor.

-Allah adı anılarak kesilen hayvanlar değil Allah’a adanarak yada gayrısına adanarak kesilen yani KURBAN EDİLEN hayvanlar.

-Sadece etini yemek için kesilen yada öldürülen hayvanlar.

Yani KURBAN konusu ayrı, sadece ET YEME konusu ayrı.

Eğer mesele KURBAN EDİLME yani ADANMA ise o zaman kesinlikle Allah adına kesilenler helaldir. Gayrısı haramdır.

Ama mesele sadece etinin yenmesi kastıyla kesilen hayvanlarsa o zaman (kim keserse kessin, ister besmeleyle ister besmelesiz kessin) tamamı (haram olarak sayılanlar ve sağlığa zararlı olanlar istisna) helaldir.

Allah’a yakınlaşma adına KURBAN edilecek hayvanları keserken besmele (Bismillahi Allahu Ekber) denilmesi güzel bir adettir ama şart değildir. Meselenin asıl can alıcı noktası kurbanın Allah’a yakınlaşma adına adanmasıdır. Sadece etini yeme adına kestiğimiz hayvanlarda ise besmele ile kesilmiş olma şartı hiç yoktur. Bu gerçeği Maide 5’te Rabbimiz bizlere anlatmıştır:

Maide 5. Bugün size bütün temiz nimetler helal kılındı. Kendilerine kitap verilmiş olanların yemekleri size helaldir. Sizin yemekleriniz de onlara helaldir….

Yahudi ve Hristiyanlar hayvanlarını keserlerken/öldürürlerken besmele çekmediklerine göre, ve Rabbimiz de bu ayette sebze yemeği, et yemeği ayrımı yapmadığına göre ve bu koşullardaki nimetler de bizlere helal edildiğine göre, ölçüt şudur: Yahudi ve Hristiyanların bizlere takdim ettikleri bir nimetin helal olması o yiyeceğin Allah tarafından açıkça haram edilmemiş olmasına ve temiz/sağlıklı olmasına bağlıdır. Sadece et yeme adına kesilen hayvanlardaki yegane iki ölçüt de budur.

Görüşlerimde yanılıyor olabilirim.

En doğrusunu Allah bilir.

Saygılar

Selam

Radyoman meseleyi çok güzel ve net bir şekilde özetlemiş. Allah’ın adı anılarak yada anılmayarak kesilenler ve Allah adına yada gayrısı adına kesilenler...

Kitap Ehli olan bir kişi bir hayvanı Allah'ın adını ister anarak kessin isterse anmadan kessin yada bizim semt mezbahasındaki kasap Sabri Amca danaları ister besmeleyle kessin isterse besmelesiz kessin o hayvanın eti Haram falan değildir. Çünkü o hayvan sadece eti yenmek üzere kesilmiştir. Allah "ehli kitabın sebze yemeklerini yiyebilirsiniz, helaldir ve fakat et yemeklerini yiyemezsiniz, haramdır" dememiş. Yemek sözkonusu olduğunda et yada toprak ürünü ayrımı yok.Dindaşım olan Kasap Sabri Amca’nın önüme koyduğu gıda zaten sözkonusu bile edilmemiş.

Allah'ın adını anarak kesmekle, Allah'a adayarak kesmek aynı iki şey olmadığı gibi Allah'ın adını anmayarak kesmekle Allah'tan gayrısına adayarak kesmek de aynı şeyler değildir.

Allah'ın adını anmayarak kesmekle de "kasıtlı" olarak Allah'ın adını anmayarak kesmek de aynı şeyler değildir. Hele hele müşriklerin Allah’a iftiraları yüzünden kestikleri hayvanlarda kasıtlı olarak Allah’ın adını anmamaları yani En’am 138’in konusu bambaşka bir şey.

Şimdi En’am 138’e bakarsak; orada mesele Müslümanların yada ehl-i kitabın SADECE et yeme adına hayvan kesmeleri yada besmele çekip çekmemeleri meselesi değildir. Oradaki husus 136. ayetle birlikte değerlendirilirse müşriklerin ortakları adına ve Allah adına adadıkları (pay ayırma) hayvanlarla ve Allah’a iftira etmeleri eşliğinde kasıtlı olarak bu hayvanları Allah’ın adını anmayarak kesmeleriyle ilgilidir.

Radyoman’in verdiği bu ayetlerde işte bu ince husus var. Kasıtlı olarak Allah’ın adını anmamak… Ve aslında Radyomanin dikkatimize sunduğu En’am 138’in öncesine bakarsak konunun öznesinde sadece müşriklerin olduğunu görürüz. Mesele müşriklerle ve onların Allah’a iftiraları neticesinde kasıtlı olarak Allah’ın adını anmayarak hayvan kesmeleriyle alakalıdır. Fakat bu hayvanlar sıradan hayvanlar mıdır? Yani sadece etlerini yemek için mi onları kesmektedirler? Hayır. Müşrikler bu hayvanların bazılarını ortaklarına bazılarını ise Allah’a adamışlardır.

Bu müşrikler zaten kesecekleri hayvanları “Bu Allah içindir, bunlar da ortaklarımız içindir” diyerek adamışlardır. Sonuçta işin içinde bir adama, kurban etme hususu mevcuttur. Bu gerçek 136. ayetten anlaşılmaktadır. Peşisıra gelen ayetleri bu ayet ile birlikte ele alırsak sorun kalmamaktadır.

Şimdi ayetlere bakalım:

Enam Suresi

136. Kendi döllendirip yaydığı ekinden ve hayvanlardan Allah'a bir pay ayırdılar da kendi zanlarınca şöyle dediler: "Bu Allah için, bu da ortaklarımız için." ortakları için olan Allah'a ulaşmaz. Ama Allah için olan, ortaklarına ulaşıyor. Ne kötü hüküm veriyorlar!

137. Aynen bunun gibi, müşriklerden birçoğuna, Allah'a ortak koştukları kişiler, öz evlatlarını öldürmeyi güzel göstermiştir ki, hem onları yok etsinler hem de dinlerini onlar aleyhine karmakarışık hale getirsinler. Allah dileseydi bunu yapamazlardı. O halde onları, düzdükleri iftiralarla baş başa bırak.

138. Kendi kuruntularına uygun olarak şöyle dediler: "Şunlar, dokunulmaz hayvanlar ve ekinlerdir. Bizim dilediğimizden başkası yiyemez bunları." Hayvanlar var, sırtlarına binmek yasaklanmıştır; hayvanlar var, Allah'a iftira yüzünden üzerlerine Allah'ın adını anmıyorlar. Allah onları üretmekte oldukları iftiralar yüzünden cezalandıracaktır.

Sözün özü bir hayvan kitap ehli tarafından sadece eti yenmek üzere kesilmişse ama onu keserken Allah’ın adı da kasıtsız olarak anılmamışsa durum başkadır. Fakat işin içinde her nasıl olursa olsun negatif bir kasıt varsa mesele başka bir hal almaktadır.

Bir hayvanı eğer adayacaksak yani kurban edeceksek bunu sadece Allah adına yapacağız yani Allah’ın adını anacağız. Allah’ın adını anmak demek zaten kuru kuruya Bismillahi Allahu Ekber demek de değildir. Allah’ın adına kesmek, o şuurda olmak demektir.

Konuya tersinden bakarsak; Allah’ın adını kasıtlı olarak anmamak demek o hayvanı keserken besmele çekmemek demek değildir. Bu tavrımız bizim  o hayvanı zaten kurban olarak belirlediğimizi ve bu kurbanı Allah’tan gayrısı adına kestiğimizi göstermektedir.

Kısacası et yeme adına kesilen hayvanlarla kurban edilen yani adanan hayvanlar birbirine karıştırılmamalıdır.

Saygılar