Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Ben yorumumu Elmalı'nın yaptığı bu tanımlara dayandırdım. Siz ise yahudilerin baş vurduğu bir kelime oyunuyla yetinip ilahî sözlerin anlamını daraltıyorsunuz. Buna hakkınız yok.

Bakın, Elmalılı benim esas aldığım yoruma da yer veriyor. Bu yorumda düzenbaz yahudiler yok; elçinin iyi niyetli arkadaşları var:

Başlangıçta Peygamber Efendimiz tarafından bir şey tebliğ ve tâlim buyurulduğu zaman, ara sıra müslümanlardan bazıları "Bize RİAYET et ey Allah'ı resulü -Râinâ yâ resulallah!" derlerdi ve bununla "Bizi gözet; acele etme, müsade buyur ki anlayalım!" demek isterlerdi. Cenab-ı Allah böyle demeyi ve bu RÂİNA tabirini kullanmayı yasaklarken... "UNZURNA - bize bak, bizi gözet demeyi buyuruyor ki...

Değerli hocam siz Elmalılı'nın da yorumunu çarpıtmışsınız. Elmamalılı "... bekle/müsade buyur ki anlayalım!" diyor. siz de bundan halkın kendi kendini yönetimini çıkardınız!

Abdurrahman hocam! Yorum yapıyorsunuz; tamam. Hakkınızdır. Ama ancak bazı şartları yerine getirirseniz verilir o hak size. Örneğin başkalarının da yorum hakkını teslim edeceksiniz.

Halbuki ben bunu yaparken aynı kelimenin içinde geçtiği başka ilgili  ayetle ilişki kuruyorum. Siz ise alakasız yorumlar yapıyorsunuz.

Örneğin Mümtehîne 12:

Allah yönetim alanında, kadınlar dahil, istisnasız bütün vatandaşların KÂLE ALINMASINI ister. Dikkat! Allah’ın dininde emîr eğer halkın "örf"üne aykırı bir işe kalkışırsa halkın isyan etme hakkı vardır:

İnanan kadınlar sana gelip… ÖRFE UYGUN işlerde (fî ma'rûf - في معروف) sana isyan etmiyeceklerine dair (lâ ya'sîneke - لا يعصينك ) sözleşmek istediğinde onlarla sözleş (Mümtehine 12). Aslında Allah’la sözleşiyor onlar; ellerinin üstündeki, Allah’ın elidir... (Fetih 10).

Burada halkın "emîr"e isyan etme hakkından söz edildiği kesin. Çünkü Allah’ın elçilerine isyan edilemez; elçiye itaat Allah’a itaattir. Ancak devletin başkanına yani "emîr"e isyan edilebilir.

Mümtehine 12 bu görüşünüze uzaktan yakından alakasız. Gerçekten de alakasızı alakalandırmada üstünüze yok. Mümtehine 12, 9 ile bağlantılı olarak mühacir kadınların Resul'e biatlerinden söz ediyor. "Resu'le âsi olmayacaklar; Allah'a ortak tanımayacaklar (yani); çalmayacak, zina yapmayacak, çocuklarını öldürmeyecek ve asla hiç bir şekilde iftira ile bühtanda bulunmayacaklar ve "iyilik yapma" konusunda sana uyacaklar/âsî davranışta bulunmayacaklar"ına biat edecekler/söz verecekler. Aksi durumda biatleri/müslümanlıkları geçersizdir. Öyle olur, böyle davranış sergilerlerse Allah da kendilerini/geçmişlerini bağışlayacaktır.

Aklınızla bin yaşayın! Siz buradan emire isyan hakkını da çıkarıyorsunuz. Uzaktan yakından alakasızdır bu çıkarımınız. Resul'e isyan edilemez diyorsunuz.. Neden isyan edilemez? İayan ederlerse biatleri geçersiz olur, din dışına çıkmış sayılacaklar ve onlara uygulanacak yaptırım da değişecektir.

Ayrıca Allah'ın dininde "halkın örfü" anlamına bir deyime rastlamadım. Allah ma'rufu emrediyor derken, Allah halkın örfünü mü emrediyor! 

Ayetlerde yapılan karşılıklı sözleşmeler değildir. Allah ve/dolayısıyla Resul söz alıyor. Yani Allah'a ve Resul'e söz veriyorlar. Kim Allah'a verdiği sözde duruyorsa Allah da onun ecrini veriyor. Kim de döneklik ederse o da kendi aleyhine oluyor. Allah ile karşılıklı sözleşmelerinin anlamı; onlar Allah'ın dediğinden ayrılmayacaklarına söz veriyor, Allah da kendilerine ödül/cennet sözünü veriyor.

Saygı ile. 

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Merhaba Abdurrahman hocam.

Eleştirinize tepkim önce çok sertti. Her halde kendimi sizin alaycı ifadelerinize kaptırdım: Alakasız... Elmalılı'nın yorumunu çarpıtmışsınız... Aklınızla bin yaşayın... Sonra gönlüm el vermedi. Size olan sevgim saygım üstün geldi. Değiştirdim.

Halbuki ben bunu yaparken aynı kelimenin içinde geçtiği başka ilgili ayetle ilişki kuruyorum. Siz ise alakasız yorumlar yapıyorsunuz.

Gerçekten alakasız mı, buyurun birlikte görelim.

(1)Ayet 10'da müminatu muhacirat, 12'de ise yalnızca müminat denip iki ayrı özneden söz ediliyor; o gerçeği göz önünde tuttum.

(2)"râina"nın anlam alanını olduğu gibi bıraktım; daraltmadım.

Allah ma'rufu emrediyor derken, Allah halkın örfünü mü emrediyor!

Gerçeği görmeye çalıştım. Allah’ın emrettiği ma’ruf, tamam. Artı, bir de insanların "örf"ü var. Örneğin hurma ağaçlarının aşılanması o örfün konusudur.

Siz Elmalılı'nın da yorumunu çarpıtmışsınız.

Benim işaret ettiğim hata sizin, "râina"yı sözlerle oynayan yahudilere indirgeyip anlamca daraltmanız idi. Elmalılı yapmıyor onu.

Elmalılı "râina"yı o yahudilerin ötesinde dürüst sahabeler ile de ilişkilendiriyor ve anlamı geniş tutuyor.

Artı, Elmalılı konumuz olan kelimeleri tanımlayıp "ilmü'r-riaye = siyaset yani yönetim ilmidir" diyor. Bunu göz önüne aldım. Anladığıma göre "Bizi GÜT demeyin; GÖR deyin!" buyruğundaki GÜT ve GÖR fiilleri birbirine seçenektir.

Güdülmeye layık görülenler davar olurlar; kendilerine yönetimde söz hakkı verilenler ise insan. 

Elmamalılı "... bekle/müsade buyur ki anlayalım!" diyor. siz de bundan halkın kendi kendini yönetimini çıkardınız!

"UNZUR"UN "bekle/müsade buyur!"un çok daha ötesinde bir anlamı var: GÖRENLER etliye sütlüye karışmadan trene bakar gibi bakmazlar; orta yerdeki sorunla ilgilenirler ve GÖRÜLENLERE söz hakkı tanırlar. Bakınız, 37:102. (نطر fiili için tıklayın: فانظر)

Mümtehine 12, 9 ile bağlantılı olarak mühacir kadınların Resul'e biatlerinden söz ediyor.

O biatı muhacir kadınlarla sınırlamak anlamca daraltırdı. İlahî anlamı olduğu gibi bıraktım; haddimi aşmadım.

Şuna dikkat ettim:

10’daki müminelerin muhacirliği kesin çünkü müminatu muhacirat diye tanıtılıyorlar. 12’dekilerin muhacirliği ise kesin değil; onlar yalnızca müminat. MÜMİNAT anlamca "müminatu muhacirat"tan elbet daha geniştir.

Resul'e isyan edilemez diyorsunuz.. Neden isyan edilemez? İayan ederlerse biatleri geçersiz olur, din dışına çıkmış sayılacaklar ve onlara uygulanacak yaptırım da değişecektir.

BİAT Allah'ın "elçi"si ile sınırlı değil. Allah, Muhammed’e yönetimde inanırlarla şûra ve biat yoluyla ilişki kurmasını emrettiğine göre (Prof Dr Şaban Ali Düzgün) inananların "emîr"ine de biat edilir. İki biat arasındaki farkı göz önünde bulundurdum. 

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

 "Aç kapıyı bezirganbaşı!"

İki çocuk karşılıklı durup ellerini kapı yaparlar. Onlar "bezirganbaşı"dır yani yönetim. Öteki çocuklar "halk"tır.

Halk: Aç kapıyı, bezirganbaşı!

Yönetim: Açar isem ne verirsin?

Halk: Bir keçim var senin olsun.

Kapı aralanır ama hemen kapanır. Oyun sürer. Bir kuzum var senin olsun! Bir danam var senin olsun! En sonunda: "Bir canım var senin olsun!" Kapı tamamen açılır. Bütün halk içeri girip yönetime katılır.

Keçi, kuzu, dana… "vergi"dir. Can ise askerlik.

Yani HALK, devleti, halk için* yönetenlere vergi veriyor, canını teslim ediyor; malı ve canı pahasına yaptırdığı o işte elbet söz sahibi olacak.

İbrahim'in

bir inanışın gereği olarak

oğlunun canına

yani aslında kendi canına 

kıymasını

bir de bu bağlamda düşünelim (Sâffât 102):

"Oğul! Bak gör! Sen ne dersin?" Fenzur! Mâ tera? (نطر fiili için tıklayın: فانظر)

İsmail İbrahim'i dışladı mı? Onun "Bak gör!" demesine zerrece aldırmadan trene bakar gibi baktı, baktı... bekledi mi? Ya da yerine getirilecek işte onu da söz sahibi mi yaptı?

Sevgi ile,

Hasan Akçay

_____________________________________

*İslam'da Siyaset Teorisinin Kurucu İlkeleri

Prof.Dr.Şaban Ali DÜZGÜN
Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi Öğr. Üyesi

Allah, Hz Muhammed’e Müslümanlara şûra ve biat emri verdiğine göre, İslam’da siyasal sistemin kaynağı ilahî değil, insanîdir ve kendini toplum sözleşmesinde gösterir.