Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Ali Bulaç

KUTLU DOĞUM'UN ANLAMI

İslam tarihinde Peygamber Efendimiz (s.a.)in doğum gününün kutlandığına dair herhangi bir kayıt yoktur. Kur'an-ı Kerim ve Hadis kaynaklarında da buna ilişkin herhangi bir tavsiye ve ima bulmak mümkün değildir. Böyle olmakla beraber bir dönemden sonra Mevlid kandili ( Rebiülevvel'in 12. günü) diye bir gece ihdas edilmiştir. Daha sonraları buna benzer geceler kutlanmaya başlandı: (Receb'in ilk cuması: Regaib Kandili, Receb'in 27. günü: Mi'rac Kandili, Şaban'ın 15. günü: Berat Kandili)

Ramazan'ın 27. gecesi: Kadir Gecesi'ni istisna etmek lazım. Zira, gecenin "Bin aydan hayırlı olduğu" Kadir Suresi'nde belirtilmektedir. Berat gecesiyle ilgili de rivayet edilen hadisler vardır. Ancak bu tür kutlamalara yine de ilk zamanlarda rastlanamaz.

Pekiyi, diğer geceler ne zaman birer "kutsal gece" ilan edildi?

Yakın zamandaki kutlamalardan başlamak gerekirse, Türkiye'de kutlu doğumun bir hafta boyunca kutlanmaya başlanmasının tarihi yenidir. İlk defa 1989 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı böyle bir kutlamaya karar verdi ki, bunun 10 sene önce gerçekleşen İslam Devrimi'yle bir ilgisi vardı. Zira Devrim'den sonra İran, Peygamber Efendimiz ( s.a.)'i tebcil eden etkinlikler ve Kudüs Haftası kutlamaları yapmaya başlayınca Türkiye de kutlu doğum haftası düzenlemeye başladı. Daha uzak bir tarihe baktığımızda farklı bir manzarayla karşılaşıyoruz:

Araştırmalar, kandil gecelerinin sonraki dönemlerde ihdas edildiğini ortaya koyuyor. Miladi IX. (H. III) yüzyılda yaşayan Fakihi, Mekke'de halkın Berat Gecesini Mescid-i Haram'da namaz kılmak, Ka'be'yi tavaf etmek ve Kur'an okumak suretiyle ihya ettiğini söyler. XI. yüzyıldan itibaren Şam'da Emeviler Camii'nde Berat gecesinde kandiller yakılmış, "bid'at" nitelendirilmesine rağmen bu adet devam ettirilmiştir. İbn Kesir, "Halka Berat gecesinde ilk tatlı dağıtan kişi Selçuklu veziri Fahrulmülk'tür" der. Osmanlılar'da II. Selim döneminde (1566-1574), camiler aydınlatılıp minarelerde kandiller yakıldığı için bu gecelere (Mevlid, Regaib, Mi'rac, Berat, Kadir) "Kandil geceleri" denilmiştir. (Nebi Bozkurt, Kandil Md.; Halit Ünal Berat Gecesi Md. DİA).

Bazı bilginlerin muhtemelen iyi niyetle zamanlarına ait bir maslahat gözeterek, ancak yeterince tahkik etmeden adına "kandil geceleri" denen gün ve gecelerle ilgili söyledikleri muhakkik alimler tarafından eleştirilmiştir. Mesela İmam Gazali'nin "İhyau Ulumu'd-Din" adlı değerli eserine aldığı rivayet ve nakiller bu türdendir. Gazali'nin "Bu gece her rekatta Fatiha'dan sonra 11 ihlas okunmak suretiyle kılınacak yüz rekat veya her rekatında Fatiha'dan sonra 100 ihlas okunan 10 rekat namazın çok sevap olduğuna dair naklettiği rivayet" (İhya, I, 555 vd.) Zeynuddin el Iraki ve İmam Nevevi gibi alimler tarafından uydurma olarak nitelendirilmiştir. Mevzu hadisler konusunda çalışması olan Aliyyu'l-Kari de, bu rivayetin uydurma olduğunu belirttikten sonra, Berat Gecesi namazının miladi 1010 (H. 400) yılından sonra Kudüs'te ortaya çıktığını söylemektedir.

Yukarıda değinildiği üzere bu gecelerde namaz kılınması, Kur'an okunması, dua ile Allah'tan af ve bağışlanma istenmesi, İslami bilginin arttırılması amacıyla sohbet toplantılarının düzenlenmesi kuşkusuz güzeldir. Şaban'ın 15. gecesiyle ilgili Müslim'de yer alan Hz. Aişe'nin hadisi bu gibi tutum ve davranışları teşvik eder.

Ancak bu çerçeveyi aşan kutlama ve seremonilerin sakıncaları da yok değildir. Dinin, yılın belli başlı birkaç gecesine hasredilmesi; modern toplumdaki tüketime ve pagan seremonilere hizmet etmek üzere icad edilen günlere veya Yahudilik ve Hıristiyanlıktaki bazı gün ve özel kutlamalara nazire olsun diye İslam'da olmayan adetlerin ihdas edilmesi; dinin bu gecelerde şekliden ibaret ritüellere dönüştürülmesi sağlıklı bir tutum değildir. Bazı zamanlara, gün ve gecelere Kur'an'ın ve Peygamber'in atfetmediği kutsallıklar atfetmek de dinin tasvip ettiği bir usul ve tutum değildir.

Son zamanlarda kutsal gecelerin ihdası ve bu gecelere özel bir önem atfedilmesinin küresel ölçekte yaşamakta olduğumuz krizle de yakın bağlantısı var. Özellikle modern kent hayatında, nüfusları on milyonu aşan devasa metropollerde "birey" durumuna indirgenmiş insan varlıktaki merkezle bağlarını koparmış, referans noktalarını kaybetmiş bulunmaktadır. Sekülerlikle varlık, dünya ve hayatın çeşitli biçimleri kutsaldan arındırılmış, insanın anlam dünyası yol gösterici bir haritadan yoksun bırakılmıştır. Her şeyin maddileşip dünyevileştiği, kültürün eğlence, tüketim ve bedeni hazlara indirgendiği bir dünyada insan kutsalı arıyor, kendine varlıkta ruhunu irtibatlandıracağı bir referans noktası, hakiki, sahici bir anlam çerçevesi istiyor.

Bu ihtiyacı sahici yollar ve araçlarla karşılamak gerekir. İyi niyetle vuku bulacak bir sapma dinin içeriden tahrif edilmesine sebep olabilir. Bu konuda dikkatli olmakta yarar var.

http://www.bilgihikmet.com/

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

wow Ali Bulacin yazilarini uzun suredir takip  eden birisi olarak Ali Bulacin bu yaziyi yazmasina sasirdim. Nihayet yavas yavas birileri Kuran eksenli dusunmeye basladi. Sevindim.

Kurana yonelme nihayet basladimi ne ?

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

selam selam

doğru yazıları kabul edelim yazarları değil.

edip te doğru yazılar yazıyor ama kendi doğru değil

selam selam

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

         Allahın kitabıdır tek ölçümüz,

        Onun dışındakiler için sözümüz,

        Uygunsa Kurana alırız,severiz,

        Değilse eğer;sahibine ki deriz:

        At bunu çöpe,yakışmaz bize,

        Kurana rağmen uymak bu söze.

        Ama deseki:kıyamam,değerlidir,

        Deriz:hadi ordan, sözün eğridir,

       Hangi söz Kurandan daha ileridir,

      Ona rağmen söz eden kepazedir.

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

  Yine döktürmüşsün Abdullah 16

  Asla edemeyiz söylediklerini hasıraltı :)

  Bu kavim Kur'ana yönelmedikçe

  Her daim olacak kara bahtlı

  Daha çok şey yazacaktım amma

  Henüz yapmadım kahvaltı :)))

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

     OLMADIKÇA HER VADİDE ŞAŞKINCA DOLAŞAN,

     YAZALIM ŞİİRLER, HER BİRİ ONİKİDEN VURAN,

     BELKİ OLUR BUNLARDAN DA BİZİ ANLAYAN ;

     HAYATTAN MEMATA:TEK REHBERİMİZ KUR'AN.

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Selam,

Ali Bulaç güzel noktalara değinmiş. İnsanların kimliklerinden önce ne dediklerine bakmak en doğru olan tavırdır. Ama şu da bir gerçektir ki dinle kendilerine toplumda yer edinmiş kimse ve bu kimselerin düşüncelerine karşı gerekirse yalnız kalmak her düşünürün tavrı olmuyor.

Gelenekten ve geleneksel düşünce tarzında kopmak, birçokları için zor oluyor.....

Bir çok kutsal(!) gece, gün ile islam dinine seromoni, pagan kültürü transver edilmiştir...Bu inançların uzantısı oalrak da  kaypak ve gözerdı edici bir Allah tasavvuru olumuştur. Adeta Allah ve dini hakkında hesap tutar olmuşlardır. Bilmem kaç kere şu duayı okursan, şu gecede şu kadar rekat namaz kılarsan şu kadar sevap alırsın...gibi gibi..

Hesap kitapla dolu, içsellikten uzak, hayatın tümünü değil sadece bir bölümünü kapsayan ve karşılık bekleyen bir dindarlık....

Bir başka bakış açısı ile "ahlaktan" uzak bir dindarlık....

Ayette dediği gibi "Allah 'ı gereği gibi taktir edemediler"........