SORU: İnsan öldükten sonra ahirete sadece ruhu gideceğine göre öteki dünyada bedensiz mi olacağız? (Berkin Atayman)

CEVAP: Ruhun da cismi vardır. Ancak ruhun cismi şeffaftır. Bizim bildiğimiz biçimde yoğun değildir. Rüyada gördüğümüz kişiler bize bildiğimiz bedenleriyle görünürler. Ölümden kıyamete kadar ruh, kendine özgü şeffaf cismiyle kalır. Kıyamette ise Allah ruhları yeni bedenler içine sokacaktır ama o bedenlerin mahiyetini bizim bilmemiz mümkün değildir. O bedenler için ölüm söz konusu değildir. Çünkü ahirette ölüm yoktur. Ruhun sürekliliğini kanıtlayan pek çok veri var. Bunlardan birini size aktarayım:

Dostum Sabit Yıldız’ın 26 yaşındaki oğlu kansere yakalanmıştı. Bu gencin 3 yıl önce yapılan düğününe gitmiştim. O zaman da kanserdi ama sevdiğine kavuşmak için evlenmek isteyince babası buna izin vermişti. Hastalığı günden güne ilerleyen genç sonunda yatağa bağlı kalmıştı. Babası bir ay önce bana geldiğinde, her an sonu beklediklerini belirtmişti. Daha sonra fenalaşan genci hastaneye kaldırmışlar. Güçlükle nefes alıyor, can çekişiyormuş. Sabaha doğru monitörün başında hastasını gözetleyen hemşire gördüklerini şöyle anlatıyor: “Hasta yatağından doğruldu. Bana bakıp gülümsedi. Hastanın bedeni yatakta olduğu halde daha aydınlık bir bedeni doğrulup yükseldi ve kayboldu.” Bu olaydan çok etkilenen hemşire olayı başhekime ve hastanın kız kardeşine anlatıyor. İşte ruhun bedenden çıkan ayrı, şeffaf bir bedene sahip bulunduğunu, ölümün yok olmak değil, ruhun fiziksel bedenden çıktığını gösteren somut kanıtlardan biri. Böyle pekçok olay tespit edilmiştir.

Duaları sesli okumak

SORU: Eskiden namaz kılarken aklım başka şeylere kayıyordu. Ben de “Böyle namaz olmaz” diyerek bırakıyordum. Şimdi tamamen konsantre olabiliyorum. Çünkü duaları sesli okuyorum. Bu yaptığım doğru mu?

CEVAP: Namaz kıl da sesli veya sessiz oku, fark etmez. Eğer konsantrasyonunuza yardımcı oluyorsa sesli okuyun. Ancak öğleyle ikindi namazlarında kendinizin işiteceği bir sesle okumanız, akşam, yatsı ve sabah namazlarını da camide imamın okuduğu gibi yüksek sesle okumanız daha uygundur.

Almanya’dan Hidayet Koçak, “İsrail neden güçlü?” başlıklı yazım üzerine gönderdiği teşekkür mektubunda diyor ki: “İsrail’in güçlü oluşunun nedenlerini açıkladığınız yazıya o kadar sevindim ki... Allah razı olsun. Bizim çoğu hocalarımızda kendilerini yetiştirme, ilmi geliştirme arzusu ya yok gibi ya da çok az... Almanya’ya kaliteli, bilgili hocalar gönderiliyor. Buna rağmen birçok hocamız sabit fikirli oluyor. Mesela bugüne kadar hep, ‘Allah bizi sadece ibadet ediniz diye yarattı’ derlerdi. Geçen gün bir hoca, ‘Hayır efendim sadece ibadet için değil bana kulluk etsinler diye yarattım cümlesi hayatın bütün işlerini içine alıyor’ dedi. Bu beni gerçekten çok mutlu etti.”

Çalışan, üreten kazanır

CEVAP: Hoca önemli bir noktaya parmak basmış. Doğrusu, Allah’ı tanıyarak hayatın her dalında O’nun buyurduğu üzere çalışmak ibadettir. Çünkü Allah’ın Elçisi, “Çalışan Allah’ın sevgilisidir” buyurmuştur. İbadet kulluğun gereğini yapmak demektir. Sadece namaz kılmak, oruç tutmak değil, çoluk çocuğun geçimini sağlamak üzere dürüst çalışmak, helal rızık kazanmak da ibadettir. Yaratanın doğaya hükmeden yasalarını keşfetmeye çalışmak da ibadettir. Ağaç dikmek, ülkeyi yeşillendirmek, insanların rahat etmesi için park alanları yapmak, çevreyi temiz tutmak da ibadettir. Temizlik İmandandır, imanın yarısıdır. Çalışan, üreten kazanır.

Hazıra konan toplumlar

İsrail’i telin mitinglerinde hamasi nutuklar atmak, lanetler okumak, sövüp saymakla bir yere varamayız. Bu davranışlar bizi yükseltmez, geriye götürür. İsraf haramdır. Hırsızlık haramdır. Vakit nakittir. Yani zaman, insan ömrünün her saniyesi paradır. Hem de en değerli para... Ömrünü boşa harcayan toplumların kazanacağı bir şey yoktur. Hep kaybederler. Maalesef biz de dahil hemen bütün İslâm âlemi çalışma, okuma, kafa yorma, orijinal şeyler üretme yerine oburca tüketen, başkalarının eserlerini çalan, taklitçi, hazıra konan toplum haline gelmiştir.

SORU: Askerde namaz kılamadığım için ben de fırsat buldukça uygun yerlerde ayakta rükû ederek veya yatağa girdiğimde kalple namaz kılıyorum. Kabul olur mu?

CEVAP: Eğilip kalkma imkânı bulamıyorsanız yatağınızda namaz dualarını okuyun. Namazın temeli Allah’a yönelmedir. Bunu yaparsanız namaz kılmış olursunuz. Allah kendisine yönelen kulunu mahrum etmez. Komutanlarımızın da askerin istirahat zamanında isteyenlerin ibadetlerini yapmalarını sağlamaları gerekir. İbadet inancı güçlendirir, insana moral verir. Askerin temel görevi vatan uğruna savaşmaktır. Şehitliğe inanan savaştan korkmaz. Kur’ân-ı Kerim, güçlü iman sahibi 20 kişinin 200 kişiye bedel olduğunu vurgular.

İnancın, savaşta insana nasıl bir güç verdiğini Atatürk’ün anılarından bir örnekle anlatayım. Atatürk şöyle diyor: “Çanakkale İslâm’la korundu. Öleni görüyor, üç dakikaya kadar öleceğini biliyor, en ufak bir fütur (yılgınlık) bile göstermiyor. Sarsılmak yok. Okuma bilenler, ellerinde Kur’ân-ı Kerim cennete girmeye hazırlanıyor. Bilmeyenler, kelime-i şehadet getirerek yürüyor. Bu, Türk askerlerindeki ruh kuvvetini gösteren, şaşılacak ve övülecek bir misaldir. Emin olmalısınız ki, Çanakkale Muharebesi’ni kazandıran bu yüksek ruhtur.”

Atatürk, Türk ordusunun dindarlığını ve kahramanlığını şu cümlelerle vurguluyor: “Türk Ordusu! Dünyanın hiçbir ordusunda yüreği seninkinden daha temiz, daha sağlam askere rast gelinmemiştir. Her zaferin mayası sendedir. Her zaferin en büyük payı senindir. Kanaatinle, imanınla, itaatinle hiçbir korkunun yıldırmadığı demir gibi temiz kalbinle düşmanı sonunda alt eden büyük gayretin için gönül borcumu ve teşekkürümü söylemeyi kendime aziz bir borç bilirim”

(Atatürk’ten Seçme Sözler, Derleyen: Cihat İmer. ******** Kitabevi 1989, s. 136-138).

SORU: Kur’ân, “namazda Allah’la beraber başkasına yakarmayın” derken neden salli barik okunuyor ve ettehiyatü duasında Peygamberimize salavat ediliyor. Bu şirk değil mi? Ben namazda bu duaları okumaktan korkuyorum. Üstelik bunların namazdan sonra okunmasının daha doğru olduğunu söyleyen din adamları da var. Sizin yorumunuz nedir?

CEVAP: Salli barik, Peygamber’den bir şey talep etmek manası taşımaz. Allah’tan bizim affımızı istiyoruz. Bu arada Peygamberimize de acımasını, onu bağışlamasını, makamını yüceltmesini diliyoruz. Bu niçin şirk olsun? Şirk, Allah’tan başkasından bir dilekte bulunmaktır ki bu, o kimseyi tanrılaştırmak olur.

Biz salli barikte Hz. Muhammed’den bir şey mi istiyoruz? Hayır. Allah’tan, Ona acımasını, makamını yükseltmesini diliyoruz. Nitekim ardından anamızın, babamızın, bütün müminlerin bağışlanmasını da diliyoruz. Anamızı babamızı anmamız, onların bağışlanmasını dilememiz şirk midir? Sözünü ettiğiniz kişinin önerisinin hiçbir değeri yoktur. Biz namazımızı böyle kılarız. İnananlar da böyle kılarlar. Namazla hiç arası olmayanların önerileri bir anlam taşımaz.

SORU: Bir yazınızda Bektaşilikle ilgili bilgi verirken “... niyaz (namazın yerini alan yalvarma)”dan bahsetmiştiniz. Namazın yerini başka bir şeyin alması mümkün mü? Bir arkadaşım bu konuda şunları söyledi: “Ahmet Yesevi, Lokman-ı Perende, Hacı Bektaş gibi yol önderleri namaz ibadetini zamanla iyice genişletmişlerdir. Mesela Ahmet Yesevi, dergahında musikiyle, aşk ve raks halinde ibadet edermiş. Aleviler de cem yaparlar. Namazı niyazla bütünleştirip kıyam, kıraat, rükû, secde, tespih, tehlil, tevhit, zikir, aşk ve raks halinde ibadet, musikiyle ibadet, Kur’an okuma, Hz. Muhamed’i ve Ehl-i Beyt’i anma gibi unsurları kendi cemlerinde uygularlar. Yani cem, bu yolda gidenlerin namaz yorumudur.” Acaba sizin bu konudaki düşünceniz nedir?

CEVAP: Yazımı dikkatle okuduğunuz takdirde sonradan Bektaşiliğe sokulan düşünceleri aktardığımı görürsünüz. Bektaşiliğin prensiplerini açıklayan o yazımın ikinci kısmında şöyle demiştim: “Bektaşilikte dört kapı inancına bağlı dört inanç daha vardır: İbadet (Allah’ın birliğini içtenlikle kabul etme), niyaz (namazın yerini alan yalvarma), adak (dergaha verilen para, koyun gibi armağanlar), vuslat (mutlak güzellik olan Allah’a ulaşma). Bektaşiliğin önemli kavramlarından ikisi de tevella ve teberradır. Tevella, Peygamber soyunu sevmeyi, teberra da Ehl-i Beyt düşmanlarına düşman olmayı ifade eder.

Bektaşi inancı zamanla Anadolu’da yayıldıkça Şii inancından, İran’dan veya İran üzerinden gelen Mani, Mazdek ve Buda öğretilerinden, eski Yunan, Roma ve Türk dinlerinden bazı unsurların, hatta Hitit, Lidya ve Frigya inançlarından kalıntıların da eklendiği çok renkli bir mozaik halini aldı. Şerbet yerine şarap içilmesi, evlenmeme (mücerret kalma), şeriatın haram saydığı birçok şeyi mubah sayma (ibahe), hurufilik (harf ve rakamların birtakım gerçeklerin simgesi olduğu) inancı hep Bektaşiliğe sonradan girmiş inançlardır.”

Hacı Bektaş-ı Veli’de asla dinin özüne aykırı şeyler yoktur. Ahmet Yesevi’de ise hiç yoktur. Ne raks vardır, ne çalgı. Zikir, zikr-i erre, mezar gibi penceresiz yerlerde erbain (kırk çıkarma) vardır. Kolay şey değildir. Sonradan yapılan eklemeler, saptırılan yorumlar bu büyük insanları bağlamaz ve onlara eksiklik ve kusur getirmez. Siz bu konuda merhum Prof. Dr. Esat Coşan’ın kitaplarını okuyun.

SORU: İslâmiyet’in doğuşuyla bütün Müslümanların kıblesinin Kudüs’te bulunan Mescid-i Aksa’ya dönük olduğunu birçoğumuz biliyoruz. Aradan iki sene geçtikten sonra hangi emirle 180 derece geriye kutsal Kabe’ye dönüldü? Acaba sünnet olmak gibi, domuz eti yememek gibi, oruç tutmak gibi her şeylerini taklit ettiği Musevilerden farklı bir şey yapmak mıydı amaç? (Barış Saban)

CEVAP: Kim demiş kıble Mescid-i Aksa diye? Mescid-i Aksa neresi? Kudüs sanıyorsunuz ama Kudüs’te Peygamber zamanında mescit var mıydı? Yahudiler kendi mabetlerine mescit demiyorlardı ki. Mescid-i Aksa, Mekke civarında Arafat bölgesinde bir mescitti. Peygamberimizin Mescid-i Aksa’ya dönerek namaz kıldığına dair Kur’ân’da en ufak bir işaret yoktur. Mekke’deyken herkes gibi o da Kabe’ye dönüyordu. Medine’ye geldiği zaman Yahudilere dinin temelde birliğini göstermek için onların durduğu yöne yani Kudüs’e doğru yönelip namaz kıldı. Bu, 17 ay kadar sürdü. Daha sonra Bakara Suresi’nde Peygamber’e, Kabeye yönelmesi emredildi. İşte kıble emri sadece bu ayette geçer. Ondan önce herhangi bir yöne yönelme emri yoktur.

SORU: Bir yazınızda “Cennet hiç kimsenin tekelinde değildir. Kim dürüstçe yaşar, güzel işler yaparsa cennete gider” diyorsunuz ama bazı kişiler cennete gidecek kişileri şöyle tarif ediyor: “İlk şart Müslüman olmak ve görevlerini yapmak. Bir kişi Müslümanlığı kabul etmiyorsa dünyada çok güzel bir iş yapsa da sadece dünyada kalır. Ahirette geçerli değildir.” Bu söylenenler için sizin yorumunuz nedir?

CEVAP: Bunları söyleyenler yüzeysel kişilerdir. Hem peygambere inandıklarını söylüyorlar hem de onun getirdiği mesajı kabul etmiyorlar. O zaman peygambere inanmanın ne anlamı kalır? Ben “herkes cennete gider” demedim, “Bir hak peygambere inanan, onun buyruklarınca hareket edip Allah’a kul olan, güzel işler yapan herkes cennete gider” dedim. Böyle bir kimse aslında İslâm’ın ruhunu yaşıyor demektir. Çünkü İslâm, Allah’a teslim olmak, O’na tapmak, güzel işler yapmak, doğru olmak demektir. Bu anlamıyla adı ne olursa olsun her Hak din İslâm’dır. Dileyen inanır, dileyen inkâr eder. Herkes yaptığının karşılığını görür. İman nasip işidir. Nasibi olmayan inanmaz. Burada körü körüne nefsinin peşinde sürünen, ahirette de kör olarak Hakk’ın huzuruna çıkar.

SORU: Teyzemin oğlunu size kısaca şöyle tanımlayayım: Çok yalan söyler. İçki içer. Birkaç kız arkadaşı var ama onun amacı cinsel ilişki yani kızları kullanmak. Bazen birilerinin hakkını vermez veya parasını ödemez, böyle şeylere hiç değer vermez. Evli kadınlara dahi kötü gözle bakar. Ramazan’da oruç tutmaz, namaz kılmaz... Ben onun bu durumundan utanıyorum. Maalesef annesi babası da bazı şeylere destek veriyor. İyi bir Hıristiyan veya iyi bir Yahudi’yi bile ondan üstün görüyorum. Ona Müslüman gözüyle bakamıyorum. Sadece Allah’ı bir bilir, peygamberimize inanır, kitaplara inanır. Bu kişiye Müslüman gözüyle bakmamam yanlış bir davranış mı? Bunları size niye anlatıyorum biliyor musunuz? Çürkü bu kişi aileme de zarar veriyor. (E. G.)

CEVAP: Böyle insanlar öğüt verirsiniz, dinlemezse kendi haline bırakırsınız. Müslümanlık sadece “inandım” demekten ibaret değildir. Öylelerinin durumu İslâm bilincine ermemiş kaba bedevininin durumuna benzer. “Göçebe Araplar ’İnandık’ dediler. De ki: İnanmadınız fakat ’İslâm olduk’deyin. Henüz iman kalplerinize girmedi” (Hucurat: 14). Ankebut Suresi’nin 2’nci ayetinde de insanların sadece sözle “inandık” demelerinin yeterli olmadığı, çeşitli olaylarla denenip imanda samimi olup olmadıklarının ortaya çıkarılacağı vurgulanmaktadır. Bu ve benzeri ayetler, imanlarının gereğini davranışlarıyla yerine getirmeden sadece dille “inandım” demenin yeterli olmadığını belirtmektedir. Gerçek Müslümanlık Kur’ân’a göre yaşamaktır. Ahirete kesin inanan yalan söylemez, zina etmez, haksızlık etmez. Size, Asr Suresi’ni okumanızı tavsiye ederim. Orada bütün insanların, ömürlerini ziyan ettikleri, boşa geçirdikleri, yalnız inanıp güzel işler yapanların, birbirlerine hakkı ve sabrı tavsiye edenlerin ömürlerini değerlendirdikleri vurgulanmaktadır. İman insanın ahlakına bir şeyler katmalı ki iman olsun. Yoksa kuru sözden ibaret kalır.